Microsoft và Google hiện đang tạo niềm tin rằng chatbot sẽ tạo ra một cuộc cách mạng trong các công cụ tìm kiếm. Tuy nhiên, đó có thể chỉ là sự cường điệu quá mức. Trước đây, trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là không phổ biến với người dùng bình thường. Nhưng đó đã thay đổi khi startup OpenAI phát hành chatbot mang tên Chat GPT, đã thu hút sự quan tâm của hàng triệu người dùng trong hai tháng qua.
Chat GPT không chỉ đưa ra danh sách hàng chục trang kết quả tìm kiếm, mà còn trả lời các câu hỏi theo phong cách hội thoại, giúp người dùng dễ dàng tiếp tục cuộc trò chuyện với các câu hỏi liên quan. Microsoft và Google cũng thông báo rằng họ sẽ tích hợp chatbot AI như Chat GPT vào công cụ tìm kiếm của họ, với tham vọng thay đổi cách người dùng truy vấn thông tin. Tuy nhiên, một vấn đề lớn là các mô hình ngôn ngữ này có thể đang bị thổi phồng quá mức.
Những lỗ hổng hiện hữu
Sau khi Microsoft giới thiệu công nghệ AI tìm kiếm mới trên Bing, dựa trên nền tảng của Chat GPT, nhiều người dùng đã nhanh chóng phát hiện ra rằng chatbot AI đưa ra các câu trả lời không chính xác, vô nghĩa hoặc thậm chí là các thuyết âm mưu.
Tương tự, trong video quảng cáo, AI tìm kiếm của Google có tên là Bard đã đưa ra thông tin sai về Kính viễn vọng không gian James Webb khi được hỏi. Điều này đã khiến cho giá cổ phiếu của Google giảm gần 100 tỷ USD sau khi lỗi này bị phát hiện.
Trong vài tháng qua, nhiều người đã tin rằng cuối cùng trí tuệ nhân tạo sẽ được công nhận với khả năng của nó. Tuy nhiên, những vấn đề về tính chính xác của chatbot AI như vậy lại gây ra sự hoài nghi về khả năng thực sự của trí tuệ nhân tạo.
Tuy vậy, những giới hạn cơ bản của công nghệ này cho thấy rằng Trí tuệ Nhân tạo thực sự chỉ đứng ở mức độ giữa cuộc khủng hoảng như Google Glass và bản cập nhật iPhone.
Trong trường hợp xấu nhất, AI có thể chỉ là sản phẩm khoa học viễn tưởng được cường điệu quá mức. Trong khi đó, trong trường hợp tốt nhất, Trí tuệ Nhân tạo chỉ là một cải tiến gia tăng, không có gì đặc biệt hơn và kèm theo đó là một loạt các lỗi.
Vấn đề nảy sinh khi người dùng kỳ vọng chatbot AI có khả năng tư duy như con người, không chỉ là công cụ tìm kiếm.
Một ví dụ điển hình là các công ty tin tưởng vào các công cụ tương tự như Chat GPT để phân tích tài chính, lên kế hoạch di chuyển, ăn uống hoặc thậm chí cung cấp thông tin cơ bản.
Thay vì yêu cầu người dùng đọc các trang web khác, Microsoft và Google đưa ra tầm nhìn một tương lai trong đó các công cụ tìm kiếm sử dụng chatbot AI để tổng hợp thông tin và đóng gói thành các đoạn văn bản cơ bản, giống như lời tiên tri bằng máy móc.
Tuy nhiên, tầm nhìn đó có thể là một mục tiêu xa vời, với con đường đến đó là nhiều khó khăn và không rõ ràng. Các mô hình ngôn ngữ lớn như Chat GPT rất giỏi trong việc tạo ra các câu đơn giản, nhưng lại khá tệ ở mọi thứ khác.
AI tìm kiếm vẫn còn rất nhiều thứ phải cải thiện
Chat GPT là viết tắt của “Chat Generative Pre-trained Transformer”. Theo TS Nguyễn Xuân Hoài – một nhà nghiên cứu học máy của AI Academy, nhiệm vụ cơ bản của các mô hình ngôn ngữ như Chat GPT là dự đoán từ tiếp theo dựa trên các từ đã xuất hiện trước đó. Khi người dùng nhập câu hỏi, Chat GPT sẽ dựa vào câu đó để tạo ra văn bản và lại dựa vào văn bản đó để tạo ra những văn bản tiếp theo. Các mô hình này hoạt động bằng cách tìm kiếm và lặp lại các mẫu trong ngôn ngữ, giống như một công cụ tự động sửa lỗi siêu mạnh.
Ban đầu, Chat GPT sẽ phân tích một lượng lớn văn bản từ sách, Wikipedia, báo chí và bài đăng trên mạng xã hội để dự đoán từ và cụm từ nào có xu hướng đi cùng nhau nhất. Tuy nhiên, việc Chat GPT chỉ mô hình hóa ngôn ngữ hiện có có nghĩa là nó không thể đưa ra những ý tưởng mới. Hơn nữa, sự phụ thuộc vào các quy tắc thống kê đồng nghĩa rằng chatbot AI chỉ có xu hướng tạo ra các phiên bản rẻ tiền, xuống cấp hơn từ thông tin gốc, như một bản sao không hoàn chỉnh.
Chat GPT cũng thiếu những kỹ năng cơ bản như hiểu về thế giới vật chất và cách sử dụng logic. Việc tính toán của nó cũng rất tệ và hầu như không thể tự tìm kiếm trên Internet và còn thiếu khả năng kiểm tra tính xác thực của thông tin. Thậm chí Chat GPT còn từng trả lời rằng tên của nó có 6 chữ cái. Chat GPT cũng được biết đến với số liệu thống kê gợi ý từ các nguồn bịa đặt. Theo TS Nguyễn Việt Cường – một nhà nghiên cứu kinh tế, Chat GPT có thể đưa ra thông tin về các nghiên cứu không có thực và tóm tắt nội dung của những nghiên cứu “tưởng tượng”. Tóm lại, việc sử dụng các chatbot AI như Bing thế hệ mới hay chatbot Bard vẫn chưa sẵn sàng để được áp dụng rộng rãi.
Nếu thông tin và ngôn ngữ không đủ chính xác, hãy nhớ rằng đào tạo một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) đòi hỏi phải có lượng dữ liệu lớn và thời gian huấn luyện khổng lồ.
Chat GPT là một mô hình ngôn ngữ lớn được đào tạo từ GPT-3.5, một chatbot được nâng cấp nhẹ từ mô hình GPT-3 ra mắt vào năm 2020. Do đó, chatbot này không có kiến thức về bất cứ điều gì sau năm 2021. Cập nhật bất kỳ mô hình nào với thông tin cập nhật mỗi phút là không thực tế, thậm chí có thể là không thể.
Để cung cấp thông tin mới nhất, ví dụ như các sự kiện thể thao sắp diễn ra, Bing thế hệ mới được cho là sử dụng truy vấn của người dùng thông qua công cụ tìm kiếm Bing truyền thống. Từ các kết quả đó, kết hợp với AI, chatbot sẽ cung cấp câu trả lời cho người dùng. Tuy nhiên, chatbot vẫn có bản chất là một công cụ tìm kiếm lỗi thời như Bing.
Chưa đầy một thập kỷ trước, thế giới đã phải chấp nhận thất vọng khi Facebook không đáp ứng được các kỳ vọng là một mạng xã hội thú vị.
Nếu Google hoặc Microsoft không khắc phục được những điểm yếu của hệ thống, chatbot AI cũng có thể trở thành một trường hợp tương tự.
Xem thêm: Chat GPT và những mặt trái trong ứng dụng Ai vào đời sống
